فایروال برنامه وب یا Web Application Firewall (به اختصار WAF)، یک ابزار امنیتی برای نظارت، فیلتر کردن و مسدود کردن داده های ورودی و خروجی از یک وب سایت یا برنامه وب است.
WAF از برنامه های وب در برابر انواع حملات از جمله XSS، تزریق SQL، حمله DOS و… محافظت می کند. هدف از حملات سایبری، کسب داده های ارزشمند یک سیستم است که با استفاده از یک فایروال برنامه وب خوب می توانید این حملات را مسدود کنید و در واقع امنیت وب سایت یا اپلیکیشن تحت وب خود را افزایش دهید.
در این مقاله در رابطه با انواع فایروال های برنامه وب و مزایای هر کدام توضیح داده و عملکرد این ابزار امنیتی را شرح می دهیم. با ما همراه باشید.
فایروال برنامه وب (WAF) چگونه کار می کند؟
WAF از طریق فیلتر، نظارت و مسدود کردن هرگونه ترافیک HTTP/S مخرب، از برنامه های وب محافظت می کند و از خروج هر گونه داده غیر مجاز از برنامه، جلوگیری می کند. WAF این کار را با پیروی از یک سری دستورالعمل ها انجام می دهد؛ این دستورات مشخص می کنند کدام ترافیک مخرب و کدام ایمن است.
درست همانند یک سرور پروکسی که به عنوان یک واسطه برای محافظت از هویت کاربر عمل می کند، یک فایروال برنامه وب هم به روشی مشابه اما معکوس عمل می کند. WAF، به عنوان واسطه از سرور برنامه وب در برابر یک کاربر مخرب محافظت می کند.
فایروال برنامه وب می تواند به شکل نرم افزار، دستگاه یا به صورت سرویس ارائه شود. همچنین دستورالعمل ها را می توان برای رفع نیازهای خاص برنامه وب، شخصی سازی کرد.
اگر چه بسیاری از WAF ها را برای آسیب پذیری های جدید، به طور مرتب به روزرسانی می کنند، اما با پیشرفت در یادگیری ماشین (machine learning)، برخی از WAF ها قادرند تا به طور خودکار به روز رسانی شوند.
چرا وجود فایروال برنامه وب اهمیت دارد؟
WAF ها برای شرکت ها و سازمان هایی که محصولات یا خدمات آنلاین ارائه می دهند بسیار مهم هستند. از جمله این شرکت ها می توان به توسعه دهندگان برنامه های تلفن همراه، ارائه دهندگان رسانه های اجتماعی و بانکداران دیجیتال اشاره کرد.
سازمان های بسیاری، داده های حساس خود را در یک پایگاه داده پشتیبان ذخیره می کنند که از طریق اپلیکیشن های تحت وب قابل دسترسی هستند. فایروال برنامه وب در حفاظت از داده های حساس مانند سوابق مشتری و اطلاعات کارت های پرداخت در جهت جلوگیری از سرقت این داده ها، کمک می کند.
شرکت های بسیاری فعالیت های خود را از طریق برنامه های موبایل و دستگاه های اینترنت اشیاء برای ساده سازی تعاملات تجاری انجام می دهند و بسیاری از تراکنش های آنلاین در این برنامه ها اتفاق می افتد.
هکرها اغلب برای دستیابی به این اطلاعات، برنامه ها را مورد حمله و هدف قرار می دهند. استفاده از WAF کمک می کند تا استاندارد PCI DSS (استاندارد امنیت داده کارت پرداخت) را برای مشتریان برآورده کنید، که برای هر سازمانی که با اطلاعات کارت های پرداخت سر و کار دارد بسیار مهم و ضروری است.
بنابراین، داشتن یک فایروال برنامه وب یکی از اعمال ضروری برای حفظ امنیت داده های یک سازمان است.
وجود WAF بسیار مهم است اما توصیه می شود که آن را با سایر اقدامات امنیتی دیگر مانند سیستم های تشخیص نفوذ (IDS)، سیستم های پیشگیری از نفوذ (IPS) و فایروال های سنتی ترکیب کنید تا به یک سیستم امنیتی قوی دست پیدا کنید.
انواع فایروال برنامه وب
سه راه اصلی برای اجرای WAF وجود دارد:
فایروال برنامه وب می تواند مبتنی بر هاست (host-based)، مبتنی بر شبکه (network-based) و یا مبتنی بر ابر (cloud-based) باشد. در این بخش هر یک از این سه روش اجرای WAF را بررسی می کنیم.
WAF مبتنی بر شبکه
network-based در اصل مبتنی بر سخت افزار است و به صورت محلی در شرکت برای به حداقل رساندن تاخیر، نصب می شود. با این حال، گرانترین نوع WAF است و نیاز به ذخیره و نگهداری تجهیزات فیزیکی دارد.
WAF مبتنی بر هاست
host-based می تواند به طور کامل با نرم افزار یک برنامه ادغام شود. این گزینه ارزان تر از WAF های مبتنی بر شبکه است و تنظیمات آن راحت تر است، اما از منابع گسترده ای از سرور محلی استفاده می کند.
پیاده سازی WAF مبتنی بر هاست پیچیده است و همچنین نگهداری آن گران تر است. دستگاه مورد استفاده برای اجرای WAF مبتنی بر میزبان، اغلب نیاز به سفارشی سازی دارد که می تواند زمان بر و پر هزینه باشد.
WAF مبتنی بر فضای ابری
فایروال برنامه وب cloud-based، مقرون به صرفه بوده و اجرای آن ساده تر است. این مدل معمولا نیازی به سرمایه گذاری اولیه ندارد و کاربران اشتراک ماهیانه یا سالیانه برای سرویس امنیت برنامه وب پرداخت می کنند.
WAF مبتنی بر ابر را می توان به طور منظم و بدون هیچ هزینه اضافی و تلاشی، از جانب کاربر به روز کرد. اما در مقابل، در این حالت برای مدیریت WAF خود، متکی به شخص ثالث (ارائه دهنده سرویس) هستید. پس حتما مطمئن شوید که WAFهای مبتنی بر ابر امکان سفارشی سازی با استانداردهای سازمان شما را دارند.
ویژگی ها و قابلیت های فایروال برنامه وب
WAF ها معمولا قابلیت های زیر را به کاربران خود ارائه می دهند:
الگوهای حمله پایگاه داده ها (Attack signature databases)
Attack signatures الگوهایی هستند که ترافیک مخرب را نشان می دهند. از جمله انواع درخواست ها و پاسخ های غیرعادی سرور و آدرس های IP مخرب شناخته شده. WAF بر روی پایگاه داده هایی تمرکز دارد که در برابر الگوی حملات جدید یا ناشناخته مقاوم یا ایمن نیستند.
تجزیه و تحلیل الگوی های ترافیکی مبتنی بر هوش مصنوعی
الگوریتم های هوش مصنوعی، رفتار الگوهای ترافیک را با استفاده خطوط پایه رفتاری برای انواع مختلف ترافیک آنالیز می کنند. این کار به منظور شناسایی ناهنجاری هایی که احتمالا حمله هستند صورت می گیرد. تجزیه و تحلیل الگوی های ترافیکی به شما این امکان را می دهد تا حملاتی را شناسایی کنید که با الگوهای مخرب شناخته شده مطابقت ندارند.
پروفایل برنامه یا اپلیکیشن
شامل تجزیه و تحلیل ساختار یک برنامه از جمله درخواست های معمولی، URL ها، مقادیر و انواع داده های مجاز می باشد. این کار به WAF اجازه می دهد تا درخواست های بالقوه مخرب را شناسایی و مسدود کند.
سفارشی سازی
اپراتورها می توانند قوانین امنیتی اعمال شده برای ترافیک برنامه را تعریف کنند. این عملکرد به سازمان ها اجازه می دهد تا رفتار فایروال برنامه وب را، مطابق با نیازهای خود سفارشی سازی کنند و از مسدود شدن ترافیک قانونی جلوگیری کنند.
ارتباط بین موتورها
این ارتباط ترافیک ورودی را آنالیز می کند و آن را با الگوهای حمله شناخته شده، پروفایل برنامه، تجزیه و تحلیل هوش مصنوعی و قوانین سفارشی ترکیب می کند تا مشخص شود که آیا این ترافیک باید مسدود شود یا خیر؟
پلتفرم های حفاظتی DDoS
با ادغام WAF با یک پلتفرم مبتنی بر ابر، می توانید از حمله DOS و DDoS محافظت کنید. اگر WAF یک حمله DDoS را شناسایی کند، می تواند ترافیک را به پلتفرم حفاظتی DDoS منتقل کند، که توانایی مدیریت حجم زیادی از حملات را دارد.
شبکه های تحویل محتوا (CDN)
WAF ها در شبکه مستقر می شوند، بنابراین یک WAF مبتنی بر میزبان ابری می تواند یک CDN برای کش وب سایت و بهبود زمان بارگذاری فراهم کند. فایروال برنامه وب، CDN را در چندین نقطه حضور (PoP) که در سطح جهانی توزیع شده اند، مستقر می کند؛ بنابراین به کاربران از نزدیک ترین PoP موجود خدمات ارائه می شود.
فناوری فایروال برنامه وب
WAF را می توان در پلاگین های نرم افزار سمت سرور یا سخت افزار قرار داد یا می توان از آن به عنوان سرویسی برای فیلتر کردن ترافیک استفاده کرد. WAF می تواند از برنامه های وب در برابر نقاط پایانی مخرب یا در معرض خطر محافظت کند و به عنوان یک پروکسی معکوس عمل کند (برخلاف یک سرور پروکسی که از کاربران در برابر وب سایت های مخرب محافظت می کند).
WAF ها با بررسی هر درخواست HTTP، امنیت را تضمین می کند. ترافیک غیرقانونی را می توان با استفاده از تکنیک های مختلف مانند اثر انگشت دستگاه، آنالیز دستگاه ورودی و کد کپچا (CAPTCHA) آزمایش کرد و اگر به نظر قانونی نباشد، می توان آن را مسدود کرد.
فایروال برنامه های وب، قوانین امنیتی از پیش تعیین شده ای دارند که می توانند بسیاری از الگوهای حمله را شناخته، شناسایی و مسدود کنند. غیر از این قوانین پیش فرض، شرکت ها می توانند با سفارشی سازی، الگوهای امنیتی WAF را براساس سیاست های امنیتی سازمان تغییر دهند. البته برای انجام این سفارشی سازی نیاز به یک فرد متخصص است.
