IP چیست؟ هر آنچه باید درباره آدرس آی پی بدانید

زمانی که می خواهیم از وب سایتی بازدید کنیم، معمولا نام دامنه آن وب سایت را در نوار آدرس مرورگر وارد می کنیم. اما باید بدانید از نظر فنی، نام دامنه وب سایت آدرس آن در اینترنت نیست. آدرس درست آن یک پروتکل اینترنتی عددی(IP) است. اما حال این سوال پیش می آید که IP چیست؟

درین مقاله ضمن آشنایی شما با IP و کاربردی که دارد، شما را با کلاسبندی IP و انواع آن آشنا می کنیمو در نهایت به شما خواهیم گفت چطور آدرس IP خود را پیدا کنید.

IP چیست و چه کاربردی دارد؟

در ابتدا برای اینکه بدانید IP چیست، با یک مثال شروع می کنیم. فرض کنید بخواهید تعریف یک کلمه یا هر مورد دیگری را جستجو کنید، برای این کار در اولین گام با تایپ آدرس google.com در مرورگر خود وارد سایت گوگل می شوید و جستجو خود را انجام می دهید. اما خوب است بدانید که آدرس IP گوگل 216.58.217.206 است. بنابراین از آنجایی که معمولا به خاطر سپردن آدرس IP سخت است، اکثر افراد نام دامنه را در ذهن خود نگه می دارند.

در عین حال آدرس های IP برای نحوه کار اینترنت ضروری هستند، زیرا به ما این امکان را می دهند که هر دستگاهی که به اینترنت متصل است را شناسایی کرده و در صورت لزوم با آن ارتباط برقرار نماییم. آدرس پروتکل اینترنت (IP) یک شناسه منحصر به فرد است که به وب سایت ها، سرورها، دستگاه های دیجیتال مانند رایانه ها، چاپگرها، مودم ها، روتر ها و سایر دستگاه های هوشمند اختصاص داده می شود.

دیگر دستگاه ها نیز از این شناسه منحصر به فرد برای ارسال و بازیابی داده ها از دستگاه های خاص متصل به اینترنت استفاده می کنند. این روند را می توان به نحوه استفاده از آدرس پستی رفت و برگشت به هنگام ارسال نامه برای یک فرد خاص تشبیه کرد.

فرآیند ذکر شده در مورد وب سایت ها و مرورگرهای وب نیز صدق می کند. هنگامی که شما نام یک دامنه را در نوار آدرس مرورگر خود تایپ می کنید، به DNS (Domain Name System) درخواستی برای ترجمه نام دامنه به آدرس IP ارسال می شود. این درخواست (که شامل آدرس IP وب سایت و آدرس IP دستگاه شما است) به سروری که وب سایت در آن میزبانی می شود ارسال می شود. سپس سرور وب سایت، فایل های مناسب با درخواست شما را بازیابی کرده و در مرورگر شما نمایش می دهد. طی شدن این فرآیند بدون آدرس های IP امکان پذیر نخواهد بود.

همانطور که گفته شد آدرس های IP، باعث می شود تا وب سایت ها، سرورها و دستگاه ها داده ها را از یکدیگر دریافت و یا ارسال کنند. اما بیشترین ضرورت استفاده از IP آدرس در فناوری packet-switching (سوئیچینگ بسته) می باشد. با کمک این فناوری داده های به قسمت های کوچکتر به نام بسته ها (packet) تقسیم می شوند. این بسته ها داده های درخواستی و اطلاعات مسیریابی که شامل آدرس آی پی مقصد می باشد را با خود حمل می کنند.

اهمیت این اطلاعات به این دلیل است که مقصد بسته ها مشخص باشد، زیرا باعث می شود تا چندین بسته به طور همزمان در سراسر شبکه منتقل شوند و به مقصد صحیح خود برسند. در نهایت دستگاه گیرنده می تواند اطلاعات بسته را بگیرد و داده های آن را ارائه کند. در نتیجه می توان گفت آدرس های IP مسئول انتقال سریعتر و کارآمد تر داده ها هستند.

انواع IP

چهار نوع آدرس IP وجود دارد که عبارتند از : عمومی (Public)، خصوصی(Private)، ثابت (Static) و پویا (Dynamic). آدرس های آی پی عمومی و خصوصی از شبکه محلی خودشان مشتق شده اند و باید داخل شبکه استفاده شوند، در حالی که آدرس IP عمومی به صورت آفلاین استفاده می شود.

آدرس IP عمومی (Public) چیست؟

این آی پی یک آدرس پروتکل اینترنتی است که توسط سرورها یا دستگاه های مختلف رمز گذاری شده است و مربوط به زمانی است که دستگاه ها را با اتصال اینترنت خود وصل می کنید. آی پی عمومی از طریق اینترنت قابل دسترسی است. مانند آدرس پستی که برای تحویل نامه به خانه شما استفاده می شود، آدرس آی پی عمومی یک آدرس پروتکل اینترنت بین المللی متفاوت است که به یک دستگاه اختصاص داده شده است. وب سرور، سرور ایمیل و هر دستگاهی که به اینترنت دسترسی مستقیم دارد، آدرس آی پی عمومی را وارد می کند. آدرس آِی پی عمومی در سراسر جهان منحصر به فرد است و تنها به یک دستگاه اختصاص داده می شود.

آدرس IP خصوصی(Private) چیست؟

هر دستگاهی که به شبکه اینترنت شما وصل می شود یک آدرس IP خصوصی دارد. این دستگاه ها شامل رایانه ها، تلفن های هوشمند، تبلت ها، دستگاه های دارای بلوتوث مانند بلندگوها، چاپگرها یا تلویزیون های هوشمند می شود. با رشد اینترنت اشیا، تعداد آدرس های خصوصی که در خانه دارید، احتمالا افزایش می یابد. روتر شما نیاز دارد تا این دستگاه ها را به صورت مجزا شناسایی کند، همینطور دستگاه های موجود در شبکه نیز به راهی برای شناخت یکدیگر نیاز دارند. در نتیجه روتر شما آدرس های آی پی خصوصی را تولید می کند که برای هر یک از دستگاه های موجود در شبکه خانه شما منحصر به فرد هستند.

آدرس IP ثابت (Static) چیست؟

تمام آدرس های آی پی عمومی و خصوصی به صورت استاتیک یا پویا هستند. آدرس آی پی که به صورت دستی در شبکه دستگاه پیکربندی می شود، آدرس IP ثابت نامیده می شود و نمی توان آن را به طور خودکار تغییر داد. به عبارتی آدرس های آی پی استاتیک ناسازگار هستند و تنها یکبار تنظیم شده و در طول سالها ثابت باقی می مانند. استفاده از این نوع IP به شما کمک می کند تا اطلاعات بیشتری در مورد دستگاه بدست آورید.

آدرس IP پویا (Dynamic) چیست؟

پویایی به معنای تغییر به طور مداوم است. آدرس آی پی پویا بعد مدتی تغییر می کند و همیشه یکسان باقی نمی ماند. آدرس آی پی پویا به طور خودکار به شبکه اختصاص داده می شود. پروتکل پیکربندی میزبان پویا یا DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)، به توزیع و اختصاص این مجموعه پویا از آدرس های آی پی می پردازد. DHCP همانند مسیریابی است که برای دستگاه های یک خانه یا سازمان آدرس های IP را ارائه می دهد.

ارائه دهندگان خدمات اینترنتی آدرس های آی پی پویا را به مشتریان ارائه می دهند. آن ها بجای یک آدرس آی پی دائمی، آدرس IP را به مشتریان اختصاص می دهند که از مخزن آدرس ها خارج شده است. بعد از چند روز و یا چند هفته این آدرس به مخزن بازگردانده می شود و آدرس جدیدی به آن ها اختصاص می یابد. آدرس های IP استاتیک بسیار گران هستند و معمولا توسط ISP ها به مشتریان ارائه نمی شوند. با اینکه استفاده از آدرس های آی پی پویا کمی آزاردهنده است، اما به نرم افزارهای مناسب به راحتی می توان آن ها را کنترل کرد.

کلاس بندی IP چیست؟

متداول ترین فرمت یک آدرس آی پی IPv4، شامل چهار عدد است که با نقطه از یکدیگر جدا شده اند و هر عدد بین 0 تا 255 متغیر است. نوع جدید آدرس آی پی IPv6 است که حاوی هشت مجموعه از چهار رقم هگزا دسیمال که شامل 0، 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، a، b، c، d، e، f می باشد، است. اکثر کامپیوترهای امروزی هر دو آدرس IPv4 و IPv6 را دارند.

آدرس IPv4 مانند : 82:23:101:100 و آدرس IPv6 مانند : 2601:19b:700:b70:1106:49ab:ac46:2e12

همانطور که می بینید فرمت IPv6 پیچیده تر است. با استفاده از قالب IPv4، حدود 4.3 میلیارد آدرس IP منحصر به فرد در دسترس بود و گمان می شد که هیچ وقت تمام نشود، اما تمام شد! اما با استفاده از IPv6 به تعداد 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456 آی پی خواهیم داشت که اساسا به این معنی است که دیگر هیچوقت آدرس های آی پی تمام نخواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به تفاوت ها و مقایسه IPv4 و IPv6 می توانید به مقاله لینک داده شده مراجعه کنید.

طبقه بندی آدرس IP بر اساس ویژگی های عملیاتی

آدرس های IP از نظر عملیاتی به 4 دسته زیر تقسیم می شوند:

• آدرس دهی گسترده(Broadcast): Broadcast به معنای انتقال صدا یا تصویر از طریق یک شبکه است. یک بسته که به طور همزمان برای کاربران یک شبکه محلی ارسال می شود. در این مورد لازم نیست به صراحت گیرنده نام برده شود. اما کاربران یک شبکه می توانند بسته های داده را باز کنند، اطلاعات را تفسیر کنند و دستورالعمل ها را اجرا کنند. این سرویس در IPv4 موجود است. آدرس IP که معمولا برای Broadcast استفاده می شود آخرین IP موجود در شبکه است که برای ارسال یک بسته به تمام اعضای شبکه استفاده می شود.
• آدرس دهی Unicast: این آدرس یک گره منحصر به فرد در شبکه را شناسایی می کند. در این روش انتقال داده از یک نقه به نقطه ای دیگر انجام می شود. این روش رایج ترین شکل آدرس دهی است و هم برای دریافت و هم ارسال داده ها استفاده می شود. در IPv4 و IPv6 این روش موجود است.
• آدرس دهی Multicast: این نوع آدرس ها عمدتا به برقراری ارتباط یک به چند کمک می کنند. پروتکل های مسیریابی IP Multicast، برای توزیع داده ها به چندین گیرنده استفاده می شود. آدرس های کلاس D (224.0.0.0 تا 239.255.255.255) در این گروه وجود دارند.
• آدرس دهی Anycast: در این آدرس دهی، یک بسته به همه گیرنده های شبکه ارسال نمی شود. هنگامی که یک بسته داده به یک آدرس Anycast اختصاص داده می شود، به نزدیکترین رابطی که دارای این آدرس است، تحویل می شود.

چگونه آی پی خود را پیدا کنیم؟

پیدا کردن آدرس آی پی کامپیوترهای شخصی، بسته به نوع دستگاه متفاوت است. سریع ترین راه برای پیدا کردن آدرس آی پی این است که عبارت “آدرس IP من چیست” را در گوگل سرچ کنید. بدین ترتیب آدرس آی پی دستگاهی که استفاده می کنید در اولین نتیجه سرچ گوگل نمایش داده می شود.

اگر به اینترنت دسترسی ندارید، راه های دیگری برای بدست آوردن آدرس آی پی شما نیز وجود دارد.

در سیستم مک

پس از باز کردن تنظیمات سیستم خود به بخش Network بروید. اطمینان حاصل کنید که اتصال فعلی شما در لیست سمت چپ انتخاب شده است، در این صورت در پنل سمت راست آدرس IP خود را مشاهده خواهید کرد.

در سیستم ویندوز

اگر به Wi-Fi متصل هستید، از منوی Start به مسیر زیر بروید و سپس شبکه وای فای که در آن هستید را انتخاب کنید.

Start > Settings > Network & internet > Wi-Fi

آدرس IP شما در قسمت Properties، در کنار آدرس IPv4 نشان داده خواهد شد.

آیفون

به بخش تنظیمات بروید و Wi-Fi را انتخاب کنید. سپس روی نماد آبی اطلاعات (i) که در کنار شبکه Wi-Fi شماست ضربه برنید. آدرس آی پی شبکه شما در کنار آدرس وای فای نشان داده می شود.

وب سایت

هر وب سایت حداقل باید یک آدرس IP داشته باشد، اما می تواند چندین آدرس آی پی نیز دارا باشد. پیدا کردن آدرس آی پی وب سایت شما برای عیب یابی مشکلات مربوط به وب سایت مهم است. در گرفتن گواهینامه SSL برای وب سایت، رسیدن ایمیل و برخی موارد دیگر نیز آدرس آی پی اثر گذار است. به طور مثال در صورتی که در سایت وردپرس خود خطای redirect loop داشته باشید، ممکن است آدرس آی پی شما به آن مرتبط باشد.

آدرس IP شما باید به راحتی در داشبورد وب سایت یا حساب میزبانی وب سایت شما پیدا شود. مثلا اگر WPengine سایت وردپرسی شما را میزبانی می کند، پس از وارد شدن به داشبورد مدیریتی از نوار کناری سمت چپ روی WP Engine کلیک کنید، آدرس IP شما در برگه تنظیمات عمومی پیدا خواهد شد. اگر نمی توانید آدرس IP خود را در داشبورد وب سایت یا حساب میزبانی وب خود پیدا کنید، ابزارهای آنلاین مختلفی وجود دارد، که می توانید از آنها استفاده کنید.

امنیت آدرس IP در چیست؟

مجرمان سایبری از آدرس IP به روش های مختلفی سوء استفاده می کنند. پس از این که یک آدرس IP فاش شود، می توان برای اهداف مخرب از آن استفاده کرد، در نتیجه بهتر است تا حد امکان آن را مخفی نگه دارید. برای مخفی کردن آدرس آی پی و دسترسی ایمن به اینترنت می توان از سرویس شبکه خصوصی مجازی(virtual private network) استفاده کرد. همچنین با استفاده از یک سرور پراکسی(proxy server) یا مرورگری مانند Tor که ترافیک وب را ناشناس می کند، می توان آدرس آی پی را پنهان کرد.

روش های سوء استفاده مجرمان سایبری از IP

روش هایی که مجرمان سایبری از آدرس IP سرقت شده، سوء استفاده می کنند شامل موارد زیر است:

• دانلود محتوای غیرقانونی: اغلب مجرمان سایبری از آدرس های سرقت شده و محافظت نشده برای دسترسی و دانلود محتوای غیرقانونی استفاده می کنند. بدین ترتیب آن ها ردیابی نمی شوند و صاحب اصلی آدرس آی پی به عنوان مجرم شناخته می شود.
• ردیابی موقعیت مکانی: از طریق آدرس آی پی عمومی می توان مکان فیزیکی افراد، مانند شهر محل سکونت را پیدا کرد. همچنین با جستجوی بیشتر، مجرمان سایبری می توانند حتی آدرس خانه واقعی صاحب آی پی را نیز پیدا کنند.
• انجام حملات Distributed denial-of-service یا DDoS: پس از بدست آوردن آدرس آی پی مجرمان می توانند حملات DDoS را علیه یک شبکه به صورت هدفمند انجام دهند. در طول این حملات حجم عظیمی از ترافیک جعلی به یک وب سایت ارسال می شود تا زمانی که آن را از بین ببرد.
• ارسال هرزنامه(spam): تبلیغ کنندگان با استفاده از برنامه های ردیابی آدرس های آی پی را پیدا می کنند و سپس برای تولید هرزنامه و هدف قرار دادن تبلیغات از این آدرس های ثبت شده استفاده می کنند.
• سرقت هویت: به مرور زمان سرقت اطلاعات هویتی افراد افزایش یافته است. یکی از اهداف مجرمان سایبری دستیابی به اطلاعات شناسایی شخصی افراد، مانند شماره های تامین اجتماعی یا آدرس های پستی است. درست است که آدرس IP به طور مستقیم باعث افشای اطلاعات فرد نمی شود، اما با دستیابی به آن، مجرمان از طریق حملات مختلف بسیاری اطلاعات دیگر را بدست می آورند و هویت آن ها را جعل می کنند.

نتیجه گیری

در نهایت باید گفت آدرس های IP همانند آدرس خانه برای وب سایت ها و دستگاه های متصل به اینترنت هستند. آن ها باعث انتقال سریعتر و کارآمدتر داده ها بین مرورگر و دستگاه ها می شوند. دانستن آدرس آی پی در درک نحوه کار اینترنت به شما کمک می کند. اما مهمتر از همه اینا، دانستن آدرس IP وب سایت به شما کمک می کند تا مشکلات را قبل از اثرگذاری بر تجربه کاربری(UX) عیب یابی نمایید.