تجهیزات مختلفی که برای اهداف مختلف خریداری می شوند، پس از نصب نیز ممکن است دچار مشکلاتی شوند. این مشکلات در صورتی به وجود می آید که نگهداری مناسبی از آن ها صورت نگرفته باشد. به همین جهت بحث نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا نت پیشگیرانه یکی از موارد مهم است که بعد از خرید هر نوع تجهیزات، باید آن را در نظر داشته باشید.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) یک استراتژی نگهداری و تعمیرات منظم و مستمر از تجهیزات و دارایی ها است که با هدف جلوگیری از بروز خرابی و توقفات غیر منتظره و پر هزینه انجام می شود.
این استراتژی شامل فعالیت ها و روش‌های منظم و دورهای است که به منظور بررسی وضعیت موجود، به روز رسانی و حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب انجام می شود. حال هدف از این استراتژی افزایش بهره برداری و کاهش خرابی سیستم ها و در نتیجه کاهش هزینه های گزاف خرید و تعمیرات قطعات برای سازمان است.
هدف از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
هدف اصلی از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) یا نت پیشگیرانه، ایجاد روشی سیستماتیک برای کنترل وضعیت تجهیزات و دستگاه های موجود و بهینه کردن توانایی های آن ها است. این روش به منظور رسیدن به حداکثر کارایی و کاهش نرخ خرابی و از کار افتادگی آن ها است.
به عبارت دیگر، هدف از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM)، جلوگیری از بروز خرابی های غیر منتظره و پر هزینه در تجهیزات و دستگاه ها است. که این استراتژِ باعث افزایش بهره وری می شود و همانطور که گفته شد باعث کاهش هزینه های خرید و تعمیرات می شود. در نتیجه باعث می شود تا میزان کارایی به شدت افزایش یافته و باعث بهره وری کلی سازمان ها خواهد شد.
روش پیاده سازی نت پیشگیرانه
برای رسیدن به نتیجه مطلوب در استفاده از نت پیشگیرانه باید گام های انجام آن به صورت درست انتخاب شده و انجام شود. روش پیاده‌سازی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) شامل مراحل زیر می شود:
- تعیین هدف نهایی: این هدف می تواند بهبود عملکرد تجهیزات، کاهش خرابی ها یا افزایش بهره وری در سازمان شما باشد.
- تعیین ساختار سلسله مراتبی دارایی های فیزیکی و تجهیزات: در این مرحله، تمام دارایی ها و تجهیزات سازمان شناسایی و دسته بندی می شوند. این دسته بندی باعث می شود تا برای هر دسته از این تجهیزات روش مناسب انتخاب شده و به کار گرفته شود. چنین فرآیندی انتخاب اقدامات مورد نیاز برای نت پیشگیرانه را برای انواع مختلف تجهیزات آسان می کند.
- اختصاص وظایف و نیرو ها: برای اجرای برنامه PM، نیروهای لازم برای انجام وظایف مربوطه اختصاص داده می شوند. بدین ترتیب هر دسته از نیروها وظیفه انجام اقدامات خاصی را برای دسته مشخصی از تجهیزات خواهند داشت و بدین ترتیب این عملیات با بهره وری بهتر صورت خواهد گرفت.
- جدول زمان بندی بلند مدت: این جدول شامل برنامه ریزی کلی برای اجرای وظایف PM در طولانی مدت است. همانطور که مشخص است این اقدامات پیشگیرانه باید تا انتهای عمر تجهیزات انجام شود. به همین جهت در نظر داشتن برنامه ریزی بلند مدت از الزامات چنین روشی محسوب می شود.
- زمان‌بندی کوتاه مدت: این برنامه ریزی برای اجرای وظایف PM، در بازه های زمانی کوتاه تر است. هر برنامه بلند مدت تشکیل شده از چندین برنامه کوتاه مدت می باشد. به همین جهت باید فعالیت های موجود در برنامه بلند مدت، در بازه های زمانی کوتاه مدت تقسیم بندی شوند تا انجام آن ها به سهولت صورت گیرد.
- آموزش نیروها و ایجاد ارتباط بین آن ها و اهداف برنامه: نیروهای انسانی باید آموزش دیده و با اهداف برنامه PM آشنا شوند. این فرآیند آموزشی به نیروها کمک می کند تا با دید بهتر بتوانند وظایف خود را انجام دهند. ضمن اینکه شاید نیاز باشد تا برای نیروهای هر دسته از تجهیزات آموزش های مجزا صورت گیرد.
همچنین، برای پیاده سازی برنامه PM یا نت پیشگیرانه، می‌توان از نرم افزار های مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) استفاده کرد. این نرم‌افزار ها می توانند در اتوماسیون فرآیندها، صدور خودکار PM، جدول زمانی وظایف PM، بازرسی ها، پیگیری و تجزیه و تحلیل جدول زمان بندی PM ها، گزارش ها و داشبورد ها کمک کنند.
نت پیشگیرانه در چه زمینه هایی کاربرد دارد؟
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) در بسیاری از حوزه ها کاربرد دارد. برخی از این حوزه ها عبارتند از:
- صنایع تولیدی: در این صنایع، PM می تواند به بهبود عملکرد تجهیزات کمک کند و از خرابی های غیر منتظره جلوگیری کند.
- فناوری اطلاعات: در این حوزه، PM می تواند به بهبود عملکرد سرورها و سیستم های کامپیوتری کمک کند.
- تاسیسات و ساختمان ها: در این حوزه، PM می تواند به بهبود عملکرد سیستم های تهویه مطبوع، سیستم های برقی و سایر تجهیزات ساختمانی کمک کند.
- حمل و نقل: در این حوزه، PM می تواند به بهبود عملکرد وسایل نقلیه مانند خودرو ها، هواپیما ها و قطار ها کمک کند.
در هر یک از این حوزه ها، هدف اصلی از اجرای PM ایجاد روشی سیستماتیک برای کنترل وضعیت تجهیزات و دستگاه های موجود و بهینه کردن توانایی های آن‌ها به منظور رسیدن به حداکثر کارآیی و کاهش نرخ خرابی و از کار افتادگی آن‌ها است.
در سرور و هاستینگ منظور از نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه PM (نت پیشگیرانه) چیست ؟
نت پیشگیرانه در سرور و هاستینگ به مجموعه ای از فعالیت ها و روش های منظم و دوره ای اشاره دارد که با هدف بررسی وضعیت موجود سخت افزار سرورها، به روز رسانی و نگهداری از تجهیزات آن ها صورت می گیرد.
این فعالیت ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- اطمینان از به روز شدن سیستم عامل و به روز رسانی های امنیتی
- بررسی نرم افزار و سخت افزار
- نظارت بر ترافیک فایروال سرورها
- تأیید صحت پشتیبان گیری داده ها
- تمیز کردن سیستم و اجزای داخلی سرور
مزایا و معایب نت پیشگیرانه
نت پیشگیرانه نیز مزایا و معایب خاص خود را دارد که باید هنگام به کار گیری روش های آن این موضوع را در نظر داشته باشید. مزایا و معایب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) به شرح زیر است:
مزایا:
- کاهش خرابی ها: نت پیشگیرانه باعث می شود تا میزان خرابی های غیر منتظره به میزان زیادی کاهش پیدا کند. در نتیجه بهره وری در تجهیزات و در نتیجه در سازمان بالا می رود.
- کاهش هزینه ها: استفاده از نت پیشگیرانه باعث می شود تا هزینه های تعمیرات و نگهداری در طی دوره های مختلف به میزان زیادی کاهش پیدا کند. زیرا با این روش قبل از وقوع هر گونه خرابی تمهیدات جلوگیری از آن اندیشیده شده است.
- افزایش بهره وری: همه فرآیند های انجام شده در نت پیشگیرانه در راستای افزایش بهره وری سازمان می باشد.
- افزایش عمر مفید دارایی ها: نگهداری های دوره ای از تجهیزات باعث می شود تا عمر مفید آن ها افزایش پیدا کند. در نتیجه بسیاری از سازمان ها از ابتدای خرید تجهیزات تمهیدات لازم برای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه را نیز مد نظر می گیرند.
معایب:
- نیاز به برنامه ریزی: نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه نیازمند برنامه‌ریزی است و این یعنی سرمایه و منابع اضافی که استراتژی های ساده‌تر تعمیر و نگهداری نیازی به آن ندارند. با این وجود هزینه های صرفه جویی شده در استفاده از این روش مطمئنا ارزش صرف منابع و سرمایه اضافی را دارند. همه این ها بستگی به استراتژی های درونی سازمان دارد که مشخص کننده لزوم یا عدم لزوم استفاده از نت پیشگیرانه است.
- تعمیرات بیش از نیاز: در برنامه های پیشگیرانه تعمیر و نگهداری، ممکن است تعمیرات بیش از نیاز رخ دهد. این مورد نیز در صورت عدم برنامه ریزی دقیق اتفاق می افتد.
انواع روش های نت پیشگیرانه
برای انجام نت پیشگیرانه روش های مختلفی وجود دارد که بسته به نیاز هر سازمان می تواند انجام شود. هر یک از این روش ها نیز باید با برنامه ریزی دقیق شروع و اجرا شوند. انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) شامل موارد زیر است:
نگهداری و تعمیرات دورهای (PM دورهای)
نگهداری و تعمیرات دوره ای (PM دوره ای) یکی از انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) است که بر اساس زمان یا دوره های مشخصی انجام می شود.
در این روش، تلاش می شود تا با انجام تعمیرات منظم و مشخص به طور مقدماتی، از وقوع مشکلات جدی در تجهیزات جلوگیری شود و تجهیزات در حالت بهینه ای عمل کنند. به عنوان مثال، تکنسین ها باید یاتاقان های ماشین را پس از چند ساعت کار تعویض کنند، زیرا آن ها برای همیشه دوام ندارند.
نگهداری و تعمیرات سنجه محور
نگهداری و تعمیرات سنجه محور یکی از انواع نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) است که بر اساس عملکرد یا استفاده از تجهیزات انجام می شود.
در این روش، تعمیرات بر اساس شرایط عملیاتی واقعی تجهیزات انجام می شود. به عنوان مثال، تعمیرات ممکن است بر اساس تعداد دورهای کارکرد یک موتور، تعداد ساعات کارکرد یک دستگاه، یا حجم تولید یک ماشین انجام شود.
این روش به سازمان ها امکان می دهد تا تعمیرات را بر اساس نیاز های واقعی تجهیزات برنامه ریزی کنند، به جای اینکه تعمیرات را بر اساس زمان بندی های ثابت انجام دهند.
نگهداری و تعمیرات پیش بینانه
نگهداری و تعمیرات پیش بینانه (PDM) یک استراتژی تعمیرات و نگهداری فعال است که از ابزار های نظارت بر وضعیت برای تشخیص علائم مختلف خرابی، ناهنجاری ها و مسائل مربوط به عملکرد تجهیزات استفاده می کند.
در این روش، بر اساس داده های جمع آوری شده از تجهیزات و تحلیل آن ها، تعمیرات یا تعویض قطعات و تجهیزات برنامه ریزی می شود. با استفاده از این روش، می‌توانید کارها را بر اساس وضعیت فعلی دارایی برنامه ریزی کنید، به طور همزمان از عملیات نگهداری بیش از حد اجتناب کرده و از خرابی غیر منتظره تجهیزات جلوگیری کنید.
نگهداری و تعمیرات تجویزی
نگهداری و تعمیرات تجویزی یک استراتژی نگهداری دارایی است که از یادگیری ماشینی برای تنظیم شرایط عملیاتی برای دستیابی به نتایج دلخواه و همچنین برنامه‌ریزی هوشمندانه نگهداری دارایی استفاده می کند.
این روش از هوش مصنوعی و تحلیل دقیق داده ها برای تعیین بهترین زمان برای تعمیرات استفاده می کند. به عبارت دیگر، نگهداری و تعمیرات تجویزی به ما امکان می دهد تا بر اساس داده های واقعی و پیش بینی های دقیق، تصمیمات بهینه در مورد زمان و نوع تعمیرات را اتخاذ کنیم.
هر یک از این روش ها بسته به نوع تجهیزات، محیط کاری و منابع موجود می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
جمع بندی
برنامه نت پیشگیرانه یا PM به مجموعه ای از فعالیت ها و روش های منظم و دورهای اشاره دارد که به منظور بررسی وضعیت موجود، به روز رسانی و حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب انجام می شود. هدف از این برنامه، رفع مشکلات کوچک قبل از تبدیل شدن آن ها به مشکلات بزرگ است. اهداف اولیه برنامه های نت پیشگیرانه عبارتند از:
- به حداکثر رساندن عمر مفید دارایی یا تجهیز
- جلوگیری از توقفات برنامه ریزی نشده تجهیزات
همانطور که گفته شد برنامه نت پیشگیرانه تلاشی کنش گرایانه برای نگهداری، تعمیرات و تعویض تجهیزات و توان جلوگیری از خرابی ها، پیش از احتمال وقوع آن ها است. توقف های برنامه‌ریزی نشده به مدت زمانی اشاره دارد که یک سیستم، ماشین یا قطعه ای از تجهیزات از کار کردن باز می ایستد.
این توقف ها می توانند به دلیل در دسترس نبودن یک یا تعدادی از منابع و امکانات مورد نیاز تولید باشند و باعث می شوند که یک منبع از شرایط عملیاتی خارج شده و خط تولید متوقف گردد. در بحث سرور ها این توقفات تحت عنوان Downtime شناخته می شود. یکی از اهداف استفاده از روش های نت پیشگیرانه در سرورها کاهش همین مدت زمان Downtime در سرور ها می باشد.
